Yusuf Akçura’nın 1906 yılında Kazan şehrinde yayımlanan bu eseri Kazan’daki tarih derslerinin izdüşümünden örnekler içermektedir. Küçük fakat çok dolu bir içeriğe sahip olan eserde ilim ya da günümüzdeki ifadesiyle bilim nedir, bilimin kuralları, yöntemleri nelerdir? Yusuf Akçura, Matematik bilimleri, Fen bilimleri ve Ahlak bilimlerini anlattıktan sonra tarihin bir bilim olup olmadığını, yöntemlerini, temellerini, tarihe yardımcı olan bilimleri, sosyal tarih (tarih sosyolojisi), tarih felsefesi gibi konulara değinmektedir. Millî tarih, Müslüman âlimlerin tarihçiliği ve Türk tarihine dair değerlendirmelerde bulunurken hem kendi toplumu olan Türk, Tatar ve Osmanlı’nın genelde tarihe, özelde ise Türk tarihine katkısı olup olmadığını özeleştiri yaparak özetlemiştir.
Çalışmamızda kitabın günümüz Türkçesi, açıklamalar, kitabın Arap harfli özgün metninden örneklere yer verilmiştir.