20. yüzyılın başında Batıcılar, Batılı değer yargılarını kabul etmiş bir Osmanlı toplumu; ulusçuluğu kesinlikle reddeden İslâmcılar, ümmetçi ilkelere dayalı bir toplum yapısını  önerirken; Türkçüler, bağımsızlıkları için birer birer başkaldıran Hıristiyan uyrukların etkisiyle ulusal devlet anlayışını savunuyorlardı.

İşte Ziya Gökalp, 1918’de yayımlanan Türkleşmek İslâmlaşmak Muâsırlaşmak’taki yazılarında, birbirleriyle savaşım içinde olan bu akımların bir bireşimini yapmayı amaçlar.

Ziya Gökalp, 1923’te yayımlanan  Türkçülüğün Esasları’nda ise,  Türkçülüğü, yeni Türkiye’nin temeli  olarak alacaktır.