XVII. yüzyılın ilk yansında Osmanlı Devleti batıda Avusturya ve Lehistan, doğuda İran, Akdeniz’de Malta ve İtalyan korsanlan, Karadeniz’de Kazaklar ile mücadele halindeydi; içeride ise Celâli isyanları nedeniyle sıkıntılı bir süreç yaşanıyordu. Halil Paşa bu dönemde çakırcıbaşı, yeniçeri ağası, kaptan-ı derya ve sadrazam olarak bizzat bu olayların içerisinde yer aldı. Bu çalışmada Halîl Paşa’nın hayatı ele alınarak, Gazânâme-i Halîl Paşa isimli yazma eserin tahlil ve değerlendirmesi yapıldıktan sonra Topkapı Sarayı Kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi ve Viyana Milli Kütüphanesi’nde bulunan üç nüshasından Viyana nüshası esas alınarak karşılaştırmalı metni hazırlanmıştır. Halîl Paşa`nın kendi anlatımı ile kaleme alman ve 1595-1623 yılları arasındaki gazalarını anlatan Gazânâme, bu dönemin diğer kaynaklannda yer alan bilgileri teyit etmesi ve yeni bilgiler verme- si açısından önemli bir kaynaktır.