Tarihi süreçte gelişen olaylardan beslenerek Osmanlı İmparatorluğu`nun 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren devlet-toplum-geleneksel inançlar üzerinde önemli bir etkiye sahip bulunan Tanzimat dönemi, nev-i şahsına münhasır devlet erkanı ve aydınlarıyla da Osmanlı tarihine yön verici özelliktedir. Osmanlı devlet ricali ve aydınlarından biri olan Ahmet Cevdet Paşa, bürokraside ve entelektüel alanda Osmanlı tarihinin etkili simalarından biridir. Yaptığı hukuk çalışmaları ve verdiği güzide eserleriyle devlete ve topluma yön verme anlamında, sosyolojik araştırmaların dışında kalabilecek bir kişilik değildir. Tanzimat sonrası dönem, fikir akımlarının gelişmesi anlamında önemli bir süreçtir. Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük, Batıcılık akımları bu döneme damgasını vurmuştur. Fikir akımlarındaki bu hareketlilik toplumsal hayatın her alanında kendini hissettirmiştir. Bahsi geçen fikir akımları henüz herhangi bir `akım` adını almadan ya da bir ideolojik görüş haline gelmeden önce de şüphesiz Cevdet Paşa`nın konuyla ilgili fikirleri olmuştur. Dolayısıyla o, Tanzimat sonrası dönemin düşünce hareketliliği içinde sosyal ve siyasal anlamda önemli etkiye sahip bir isimdir. Bu kitapta Ahmet Cevdet Paşa`nın din bağlamında incelenmiş olan devlet ve toplum görüşü, Tanzimat`ın hazırlayıcıları, Tanzimat ve sonrası dönemin düşünce hareketleriyle ilişkisi içerisinde ele alınmıştır.