Zeydiyye ve Mu`tezile`nin mezhep olan büyük ölçüde birbiriyle örtüşür. Ayrıştıkları temel nokta "imanet`in "el-menzile beyne`l-menzileteyin" ilkesiyle yer değiştirmesidir. Nitekim bu hususu Şehristani, Hadi B.İbrahim el-Vezir ve Makbili gibi alimler dile getirmiş, günümüzde de bazı araştırmacılar benzer görüşleri ifade etmiştir. Ancak bahsedilen görüş sahipleri, Zeydiyye ve Mu`tezile`nin mezhep esaslarındaki benzerliği vurgulamışsa da ikisi arasındaki ilişkinin gelişim sürecine pek değinmemiştir.

Bu çalışma, Zeyd B. Ali`den (ö. 122/740) Kasım er-Ressi`nin (ö. 246/869) ölümüne kadarki dönemde Zeydiyye-Mu`tezile etkileşimi fikri, siyasi ve metodik yönleriyle ortaya konularak konuya ilişkin geçmişe ve günümüzde ileri sürülen tezler sorgulanmaktadır.