Kürt Musa Bey, Hacı Musa Bey,Musa Kürdi, Mirzabeyzade Hacı Musa ya da Mutki Aşireti Reisi Hacı Musa Bey. 1853-1928 yılları arasına sığan 75 yıl. Üç dönemi; Sultan Abdülhamit Dönemini, İttihat ve Terakki Dönemini ve Cumhuriyeti peş peşe yaşamış, sürgünden mükafata, gönüllü birliklerle devlet yanında yer almaktan isyana birbiri içinde birçok tezadı barındıran, güçlü bir liderlik etrafında yaşadığı Mutki, Hizan, Muş ve Bitlis bölgesinde 3.000-4.000 silahlı güce sahip olan, bölgede Ermeni Sorununun doğuşunu, bitişini, Kürt sorununun doğuşunu, devam etmesini görmüş ve ve bu süreçlerde kendine göre bir yol çizmeye çalışmış olan ilginç bir karakter.