Türk halkları tarih boyunca çok geniş bir coğrafyaya yayılmış ve buna bağlı olarak farklı devlet yapılanmaları altında yaşamışlardır. Hâlihazırda devam eden bu durumun günümüzdeki şekliyle somutlaşmasında, 20. Asırda yaşanan Sovyet işgalinin önemli bir tesiri vardır. 19. Asırda Çarlık Rusyası tarafından başlatılan ve Bolşevikler tarafından sürdürülen işgal, uzun bir kimlik ve bellek tahribi sürecine dönüşmüştür. Bu açıdan 20. Asrın sonunda kazanılan bağımsızlık ve ardından yaşanan çeyrek asırlık siyasî tecrübe, Türk Dünyası açısından büyük önem taşımaktadır. Siyasî bağımsızlık kadar kültürel bağımsızlık da önemlidir. Türk halklarının geleceği, siyasî ve ekonomik gelişmelerin yanı sıra kültür ve edebiyat sahasında yaratılacak ortak bir birikimin de varlığına ihtiyaç duymaktadır.

Bu kitap, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanan Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan’ın çeyrek asırlık edebî tecrübesine ışık tutmak için hazırlanmıştır. Her bölümü alanında uzman akademisyenler tarafından yazılan kitapta sadece bağımsızlık sonrası edebiyatında görülen yeni eğilim ve temalar ele alınmamış, aynı zamanda bağımsızlık düşüncesinin ve millî kimlik şuurunun edebiyata nasıl yansıdığı ortaya konulmuştur. Türk Dünyası’nın edebiyat sahasındaki ortak birikimine bir nebze olsun katkı yapmak ve Türk halklarının bağımsızlık sonrasındaki edebiyatını okuyucuya tanıtmak bu çalışmanın en önemli hedefidir.