Tevfik Fikret, Yenileşme Devri Türk Edebiyatı’nın en önemli ismidir. Önemi, hem Türk şiirini modernleştirmesinden ve Batılı bir nitelik kazandırmasından yani sanatından hem de mizacından; siyasal tercihinden, tarih, fikir, din ve inanç konularında yaşadığı tezatlarından ileri gelir. Bu bakımdan Fikret, Yenileşme Devri Türk Edebiyatı’nda üzerinde en çok durulan ve tartışılan edebî şahsiyettir.

Servet–i Fünûn Edebiyatı’nın kurucusu ve şiirde en önemli temsilcisi Tevfik Fikret, yaşadığı devrin bir aydını olarak *meselesi* olan şairdir. Melankolik mizaçlı şair, ferdî ve sosyal meseleleri benliğinde derinlemesine yaşamış, çilesini çekmiş ve şiirlerini yazmıştır. Fikret’in ferdî ve sosyal içerikli şiirleri, bugün de pek çok bakımdan duygumuzu, fikrimizi, kültürümüzü ve politik duruşumuzu besleyecek şiirlerdir. Çünkü o, çağına ve ötesine seslenmeyi başarmış bir büyük şairdir.

Şahsî hayatında yaşadıkları, içinde yaşadığı devrin ortaya çıkardığı âmiller ve en önemlisi kötümser mizacı onun şahsiyetinde ahlâk ve dünya görüşünde, fikirlerinde değişime ve hatta bir yığın tezada düşmesine sebep olur. Bu yüzden o âdetâ, *tezatların şairi*dir. Bu kitapta, Fikret’in şiirlerinden hareketle, yaşadığı ve sanatına da yansıttığı tezatlar ortaya konmaya çalışılmıştır.