Temel Kavramlarıyla İslâm Ahlâkı kitabı, Osmanlı mâliye nâzırlarından Seyyid Hüseyin Hüsnü Efendi (ö. 1268/1849) tarafından yazılan Fihrist-i Ahlâk isimli risâleyi merkeze alarak yapılmış bir çalışmanın ürünüdür. Biri giriş olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Seyyid Hüseyin Hüsnü Efendi ve Fihrist-i Ahlâk Risâlesi üzerine bir değerlendirme bulunmaktadır. Birinci bölümde Fihrist-i Ahlâk Risâlesi’nin sadeleştirmesi, ikinci bölümde ise transkripsiyonu ve metin neşri yer almaktadır.
Fihrist-i Ahlâk Risâlesi, İslâm düşünce tarihindeki fikrî, ilmî ve amelî birikimi dikkate alarak yazılmış bir eserdir. İslâm ahlâkını ilgilendiren pek çok kavramı kısaca tanımlayıp tarif etmekte ve ahlâk ilminin problemleri arasına giren konuların büyük bir kısmına ismen de olsa değinmektedir. Ahlâk felsefesi ile başlayan risâlede, tasavvufun nazarî ve amelî verilerinden de yararlanılarak güzel ahlâkı elde etmenin yolları araştırılmaktadır. Bu yönüyle Fihrist-i Ahlâk Risâlesi’nin pratik ahlâk konularını da içerdiği görülmektedir. Güzel ahlâka ulaşmak için Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin (ö. 672/1273) şahsında sûfîlerin tavsiyelerine yer verilmektedir. Tasavvufî açıdan önem arz eden sahih îtikat ve ibâdet başta olmak üzere kıllet-i tâam, kıllet-i menâm, kıllet-i kelâm, riyâzet, dünyanın fâniliğini bilme ve zühd düşüncesinin, ahlâkı güzelleştirmeye yardımcı olacağı belirtilmektedir. Bu özelliklerinden dolayı Temel Kavramlarıyla İslâm Ahlâkı kitabında her insanın faydalanabileceği bir yön bulunduğu gibi konuyla akademik açıdan ilgilenen eğitim, İslâm felsefesi ve tasavvuf alanlarına da katkı sağlayacak bilgiler mevcuttur