Yoğun Türk nüfüsunun bulunduğu İran coğrafyası Türkoloji çalışmaları bakımından büyük önem arz etmektedir. Özellikle Oğuz grubunun bu coğrafyada uzun zamandan beri varlığını sürdüğü bilinen bir gerçektir. Tüm önemine ve gerçekliğine rağmen İran`daki Türkoloji çalışmaları yakın bir geçmişte başlamıştır. Özellikle Doerfer`in 1970`li yıllarda yaptığı İran araştırma gezileri Türkoloji çalışmalarına yön vermiş ve Türkoloji çalışmaları hız kazanmıştır. Halaçça gibi Türk Dilinin tarihi lehçelerinden birinin Batı İran`ın merkezinde tespit edilmesinin ardından Türk dili tasnifi yeniden yapılmıştır. Bütün bu gelişmeler dikkatleri İran coğrafyasına çekmiştir. İrili ufaklı birçok Türk topluluğunun yaşadığı İran, dikkatlerin üzerine çekilmesinin ardından bize zengin bir malzeme sunmaya başlamıştır. Güney Azerbaycan, Horasan, Türkmen, Kaşkay ürkçesi gibi yüksek konuşur oranına sahip Türk diyalektlerinin yanında, sayıları oldukça az küçük Türk toplulukları da İran`ın hemen hemen yerine serpilmiş durumdadır. Çalışmamızın esasını teşkil eden Sungur Türkçesi de konuşur sayısı oldukça azalmış Türk diyalektlerinden birisidir. Çalışmada Sungur Türkçesinin ses ve şekil bilgisi özellikleri tanımlayıcı gramer (Descriptive Grammer) yöntemiyle incelenmiştir. Çalışma, Giriş, Ses Bilgisi, Şekil Bilgisi, Sonuç, Kaynakça, Metinler ve Dizin bölümlerinden oluşmaktadır.
- Abdulkadir Atıcı