SÛFÎLERİN HALLERİ (TEHZÎBÜ’L-ESRÂR)

X-XI. yüzyılda yaşamış, döneminin önde gelen mutasavvıf, vâiz, fıkıh ve hadis âlimlerinden biri de Ebû Sa‘d (Saîd) Abdülmelik b. Muhammed Hargûşî’dir. Güvenilir bir râvi olarak kabul edilen Hargûşî, Hâkim en-Nîsâbûrî gibi tanınmış âlimler tarafından kendisinden hadis rivayet edilen bir zattır. Birçok eser kaleme almıştır. O eserlerden biri de Tehzîbü’l-Esrâr fî Tabakâti’l-Ahyâr adlı eseridir. Hargûşî’nin ilim, irfan, hikmet, ahlak ve güzel nasihat incileriyle dolu bu nadide eseri tasavvuf klasikleri arasındadır. Kuşeyrî’nin Risâle’sin’den en az yarım asır önce telif edilmiş ve İmâm Gazâlî’nin İhyâ ulûmi’d-dîn gibi sonraki dönem tasavvuf klasiklerine kaynaklık etmiştir. 
Semerkand Yayınları tarafından okuyucuların hizmetine sunulan bu eserde Hargûşî, tasavvuf öğretilerini yüzden fazla konu başlığı altında ele almıştır. Her konu başlığının peşinden konu ile alakalı hadisi şerifleri senetleriyle beraber zikretmiştir. Ardından sahabe ve ilk dönem zahid ve sûfilerin söz, nasihat ve menkıbeleri ile konuyu zenginleştirerek istifadeyi arttırmayı amaçlamıştır. Başlıklar ile vermiş olduğu hadis, söz ve menkıbelerin mükemmel uyumu ve birbirlerini tamamlaması hususunda oldukça başarılı olduğunu rahatlıkla söylemek mümkündür.