Tükendi
Stok AlarmıÜnlü halkbilimci Hamit Zübeyir Koşay`ın ifadesiyle; "Mekteb-i bahriyede talebeliği zamanından beri hürriyet için çalışmış, iki defa idama mahkum edilmiş, bir sürgünden öbür sürgüne gönderilmiş bir zabit"; "Meşrutiyet`i müteakip devletin mühim idare vazifelerinde bulunmuş bir memur"; "Afrika`daki Büyük Çöl`ü (Sahra-yı Kebir`i), o zamana kadar kimsenin geçmediği bir yoldan geçerek ismini coğrafya tarihine geçirmiş bir Türk seyyahı" ve "Türk sanat eserlerini korumayı vazife edinen bir müzeci ve koleksiyoncu" olan Sami Çölgeçen;
1897 ve 1902 yıllarında iki kez idama çarptırılarak sürgüne gönderildiği ve toplam sekiz yıl sürgün hayatı yaşadığı Fizan`dan kaçarak, Sahra`yı Kebir`i boydan boya aşmak suretiyle hürriyete kavuşmuştu.
15-16 Şubat 1908 gecesi, Fizan`ın merkezi Murzuk`ta başlayan bu firar; "açlık, vahşi hayvanlar tarafından parçalanma, eşkıya baskını ve eşkıyalarla çatışma gibi tehlikelerle dolu; susuzluktan ölme derecelerine gelip develerinin ve kendilerinin idrarlarını içmek ve çiy et çiğnemek durumunda kaldıkları, kafilelerinde susuzluktan çıldıranların ve eşkıyalarla çatışmada arkadaşlarından ölenlerin olduğu; pek çok garibelerle karşılaştıkları" beşbuçuk aylık bir çöl ve nehir yolculuğunun ardından, altıncı ayın sonunda İngiltere`nin Liverpool kentinde sona ermişti.
İşte bu kitap, filmlere konu olabilecek bu maceralı kaçışın Sami Bey`in ağzından hikayesidir.