Bütün bilimlerin amacı, gözlenmiş olayları açıklayan bir teoriye ulaşmaktır. Bilimde bilgi denince bilim adamının kafasında uyanan kavram budur. Gözlenen olaylar, "nasıl oluyor da öyle oluyor?" sorusunu sorduran problemlerdir. Olaylar bizim dışımızdadır. Açıklayıcı teori ise bilim adamının zihninde kurgulanır. Bu nedenle doğadaki olaylarla sınanması gerekir. Teoriye ulaşmanın bir kuralı yoktur. Fakat teoriyi sınama işlemlerinin mantığı ve kuralları bellidir. Ray Hyman’ın Psikolojik Araştırmanın Niteliği kitabı, bilimsel bilgiyi elde etme çabalarının, yani düşüncelerimizi yanlışlık noktalarından uzaklaştırarak doğruya gittikçe yaklaşmanın, bir dedektifin yaptığı iş kadar heyecanlı ve gerilimli olabileceğini, psikolojik araştırmaların yapılışını somut örneklerle incelerken ortaya koymaktadır. Prof. Dr. Yılmaz Özakpınar, Oregon Üniversitesi’nde birlikte çalıştığı Hyman’ın bu önemli eserini kolay anlaşılır bir anlatımla dilimize kazandırmıştır.