Hazar Denizi, bulunduğu jeopolitik konum, sahip olduğu doğal zenginlikler, büyüklüğü, fizyolojik farklılığı ve çevreleyen ülkelerin yapıları gibi etkenlerden kaynaklanan kozmopolit yapıya sahip bir denizdir. Bu karmaşık yapıya ilaveten Dünyanın çekişen güç kutupları (ABD, Rusya ve Çin) ile müttefiklerinin ilgileri artan bir şekilde Hazar üzerinde yoğunlaştıkça merkezi Avrasya`da petrol ve nüfuz için oynanan "Büyük Oyun"daki hamleler giderek artacaktır.

Türkiye, Türkmenistan ve Azeri Şahdeniz gazını bir an önce getirmek durumundadır. Yoksa doğal gazda Rusya`ya bağımlılığı artacaktır. Orta Asya konusunda ulusal stratejiler belirlenmelidir. Ancak bu yapılırken çok yönlü bir bakış açısıyla analiz yapabilmeli; ABD, Rusya ya da Çin eksenli değil, Türkiye eksenli politikalar üretilmelidir.

24 Mart 2003 tarihinde ABD`nin Irak müdahalesi ile başlayan süreçte, Türkiye`nin içinde bulunduğu jeopolitik ve stratejik konum, bölgedeki olayların dışında kalmasına imkân vermemekte ve içinde olmasını zaruri kılmaktadır. Türkiye`nin sahip olduğu bu jeopolitik ve stratejik konum, karşılaşılabileceği zararlardan etkilenmemesi için imkânlar da doğurmaktadır. Türkiye`nin içinde bulunduğu durumun, karşılaşabileceği şartların, başta güvenlik ve ekonomi olmak üzere alınabilecek önlemlerin uygulayabileceği politika ve stratejilerin en iyi şekilde tespit edilmesi gerekmektedir.