Şehir tarihlerinin birer birer yazılması ile, Osmanlı Devleti`nin tarihinin bu çekirdeklerin bir araya gelmesiyle daha sağlıklı olarak oluşturulup, irdelenebileceği gerçeği artık bugün için genel bir kabuldür.

Anadolu`nun ortasında tarihin ilk dönemlerine ait kalıntıların halen ayakta durduğu bir vilayet Çorum. Şehrin Osmanlı öncesi devri yeterince bilinmemesine rağmen Çorum yöresinin tarihi, antik dönemlere kadar iner. İdari teşkilatlanmasına baktığımızda genellikle sancak olarak karşımıza çıkan Çorum, Kaza olarak yer aldığı sürecin sonunda tekrar sancak statüsüne bildik bir nedenle kavuşacaktır. Anadolu`nun her yerinde olduğu gibi burada yaşayan Ermenilerde giriştikleri ayrılıkçı hareketleri neticesi bölge insanına oldukça fazla zarar vermişlerdir. Devlet Çorum`u tekrar sancak statüsüne yükselterek, mücadeleyi etkinleştirmek ve asayişi temin etmek isteyecektir.