Cihan Harbi sırasında Osmanlı Meclisi`nde Aydın mebusu olan Emmanuilidis Efendi`nin anılarını okurken, Horotius`un, "Burada anlatılan senin hikâyen" saptaması düs?tü yine aklıma. Evet, burada anlatılan bizim hikâyemiz. Ve hikâyenin bize anlatılmayan parçası da var burada. Burada anlatılan sadece olayların gelis?imi deg?il, aynı zamanda Meclis-i Mebusan`dan insan manzaraları…

Bir alıntı: "Talat ateistti. Panislamizm onun bir siyaset aracı idi. Allah`tan korkusu olmadıg?ı için sonunda vicdansız oldu."

1919 yılında henüz bütün yas?ananların anısı canlı iken, sıcag?ı sıcag?ına kaleme alınan bu kitapta, anlık deg?is?en duygu ve tepkileri de görebiliyorsunuz. Balkan Savas?ları`nda, Yunanistan`a umutla bakanlar, apansız Yunan düs?manı olabiliyorlar. Kitapta, Ermeni Soykırımı`nın, Rum Sürgünü`nün Meclis`e ilk yansımalarını da görebiliyorsunuz. Ve farklı farklı tavırları... Talat`ın Senato Bas?kanı Ahmet Rıza`ya Mecliste alenen hakaret edis?ini... I?stanbul Mebusu Zohrab Efendi ve Van Mebusu Vartkes Efendi`nin, Çerkes Ahmet çe- tesi tarafından katledilis?i haberinin Meclis`e ilk ulas?tıg?ı zamanki tep- kileri... I?stanbul Emniyet Müdürü Bedri Bey`in is?lerini... Devlet-i Muazzama`nın deg?is?en rol ve manevralarını; yeni olus?mus? olan ulus devletlerin çalkantılarını…

Arap kimlig?i tas?ıyanından, Ermeni, Yahudi, Dönme, Rum, Ulah kimlig?i tas?ıyanlara Meclis`teki durus?lar, birbirleri ile olan ilis?kileri, tepkileri. Bu arada Kürt ya da Süryani vb. kimliklerin hâlâ çok gerilerde kaldıg?ını.

Burada muhtes?em bir çöküs?ün hikâyesini okuyacaksınız.

-Ragıp Zarakolu-
(Tanıtım Bülteninden)