Bu çalışmada temel kavram olan eleştiriden, aynı zamanda bilimsel zihniyeti/bilimin, bilimsel bakışın insanlarda zihniyetleşmesini anlıyoruz. Yani diğer bir deyişle tastamam modern bir kavramı. Bu anlamda Âkif, modern toplumun ruhu kabul edilebilecek eleştiriyi mükemmel şekilde içselleştirmiş, bir aydın için varlık sebebi sayılacak eleştiriden her zaman medet ummuştur. Bu iki gösterge de, onun zannedildiğinin tam aksine, modern bir düşünür olduğunun açık kanıtıdır. Bizce bu sağlam kanıtlar ayrıca, onun, kendisiyle aynı düşünce ve duygu dünyasını paylaşır görünen bazı insanlar tarafından anlaşılmayışını, haz edilmeyişini izah eder.