Materyalist tarih anlayışı Marx’ın en önemli katkısıdır. Tarihin ve insan zihninin birbirini izleyen entelektüel ve ruhsal ürünlerinin anlaşılmasının anahtarıdır. Marksizmin teorik sisteminin temelidir ve şimdiye kadar uluslararası proletaryanın devrimci hareketine rehberlik etmiştir. Ancak, materyalist tarih anlayışı Marx tarafından yaratılan teorik sistemin en önemli parçası olmasına rağmen, aşağıda bahsedilen hariç, Marx hiçbir çalışmasında tarih teorisini yeterince sunmamıştır. Marx burada ve orada ona kısa atıflarda bulundu ve burada ve orada çıplak ifadelerle kendini savundu. Marx, materyalist tarih anlayışını formüle ettiği Ekonomi Politiğin Eleştirisi’nin önsözünde bile, bunu öylesine özlü ve soyut bir dille, herhangi bir örnekleme yapmadan ifade etmiştir ki, en büyük zihinsel çabayla kişi bundan en fazla ne olduğunu tahmin edebilir, ancak hiç kimse bu ifadeden materyalist tarih anlayışına ilişkin yeterli bir kavrayış çıkaramaz. O halde, en iyi Marksistlerin bunu tüm esaslarıyla kavrayamamış olmalarına ve devrimcilerin zihninde bu tarih anlayışına ilişkin büyük kafa karışıklığı ve görüş ayrılıklarının var olmasına şaşmamak gerekir. Yine de, materyalist tarih anlayışı devrimci hareket için çok önemlidir - gerçekten de Marx’ın katkıda bulunduğu diğer her şeyden daha önemlidir.
Uzun yıllar boyunca bu kitap dünya için kayıp ve unutulmuş olarak kaldı. Ancak son zamanlarda yorulmak bilmez bir Marksist olan Rus Yoldaş Riasanoff tarafından keşfedildi.