Tarihî Kıpçak Türkçesinin en önemli eseri hiç şüphesiz 13. yüzyılın sonlarıyla 14. yüzyılın başlarında, Altın-Orda coğrafyasında, Latin alfabesinin Gotik harfleriyle yazılmış olan Codex Cumanicus’tur. 1828 yılında Klaproth’un gerçekleştirdiği Vocabulaire latin, persan et coman de la bibliotheque de Fransesco Petrarca ile başlatabileceğimiz Codex çalışmaları yaklaşık yüz elli yıldır pek çok bilim adamının gayretleriyle aralıksız devam etmekte; bir yandan eserin taşıdığı mühim dil malzemesi sebebiyle diğer yandan da Kumanların sözlü kültürünün eldeki yegane yazılı ürünü olması bakımından son derece ilgi çeken ve paha biçilemez olarak nitelendirilen bu eser üzerine incelemeler yayımlanmaktadır.

Bu çalışmada, Türk dil ve kültür tarihinde derlemeye dayalı ilk Türk bilmeceleri olan ve Codex Cumanicus’un 60a-60b sayfalarında kayda geçirilmiş kırk yedi adet bilmece metni incelenmiş ve notlanmıştır.