Kızılbaş Aleviliğin yaratılış felsefesi. Varlık`ın Doğuşu esasına dayanır. Buna göre, "yer yok iken gök yok iken, cihan yaratılmadan önce" varolan Varlık, nurun nokta`sı olarak nurdu ve vardı. Sonsuzluk bir zifiri karanlıktı. O, nur içinde nur olan varlık, "kendini bilmek " istedi. Kendisinde saklı bulunan, kendisiyle ilgili olan bilgi yani, kendinin bilinci, istenç haline geldi. Uyur halde olan ve kendinde saklı bulunan bir bilinç olmaktan çıkıp, kendini için bilinç olmayı talep elti. Bu istek meraka dönüştü. Merak kendi kendisini ateşledi ve kendinden hamile kaldı! Ateş, aynı zamanda var olan varlığın kendi kendisine âşık olmasını doğurdu. Hakk`ın kendi kendisine âşık olması hali, tıpkı Fuzuli`nin aslına uçuş, aslını bilme amacıyla uyarılmış bulunan ve kendi özünde gerçekleşen aşk hali gibidir. Hakk`ın kendisine olan aşkının insanda gerçekleşmiş durumudur. Ve özünde "kendini bilme" gereksinimi vardır.