Divan şairleri şiirin bir dil oyunu olduğunu biliyorlardı. Bu oyunun kurallarını belirleyen temel ilkeler vardı. Bu ilkelerin başında da mısra estetiğine sadakat geliyordu. En küçük birim olan mısradan beyte, beyitten manzumeye erişilirdi. Ama divan estetiğinde beyit güzelliği esastı. Onun için Yahya Kemal, divanları okumak yerine büyük şairlerin berceste mısra ve beyitlerini bir antolojide okumanın daha isabetli olacağını söylüyordu. Ne var ki bercesteleri bile okuyup estetik haz almayı aradan geçen zaman, değişen dünya ve dil zorlaştırıyor. Kırklar Divanı, bu zorlukları Türkçe sevgisiyle aşarak eski şiirin zevkine varılabileceğini göstermek niyetiyle seçilmiş örnekler üzerine aşkla yazılan kırk denemeden oluşuyor.