İstanbul ve İzmir’de İsveç İzleri (1730-1930)

Rohat Alakom’un yeni çalışması “İstanbul ve İzmir’de İsveç İzleri (1730-1930)“ Avesta Yayınları arasında çıktı.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son başkenti İstanbul’da yaşayan İsveçliler sayısal olarak az olsalar bile zaman zaman kendi aralarında buluşarak 19. yüzyılın ikinci yarısından 1930’lara kadar küçük kuzeyli koloniler oluşturmuş, uzak topraklarda ülkelerini temsil etmişlerdir. Yaklaşık olarak iki asır boyunca değişik kesimlerden gelen birçok İsveçlinin yolu İstanbul’a düşmüştür. Diplomatlar, tercümanlar (dragoman), elçilik vaizleri, askeri ve ticari ataşeler dışında çalışmak amacıyla, evlilik ilişkilerinden ötürü veya başka nedenler yüzünden İstanbul’a yerleşmiş İsveçliler de vardır. Özellikle yöreyi dolaşan ve bu diyarlarda kalan şarkiyatçılar ve diğer alanlarda çalışmalar yapan araştırmacıların bu koloniyle yakın ilişkiler geliştirdikleri görülür. Gidiş amaçları, orada kalış süreleri ve geliştirdikleri ilişkiler çok geniş bir yelpazeye yayılır. 

İstanbul ve İzmir’de kalan bazı İsveçliler ülkelerine döndüklerinde birer kültür taşıyıcısı olarak değişik kültürlerin buluşmasında önemli rol oynamışlardır. Osmanlı-İsveç diplomatik ve ticari ilişkilerinin zamanla kültürel ilişkilere dönüştüğünü görüyoruz. Değişik halklar ve kültürler arasındaki bu etkileşim edebiyat, resim, tiyatro gibi sanat dallarında tema ve motif olarak yer almıştır. Beraberlerinde getirdikleri kültürel ve müzelik eşyalar günümüzde değişik İsveç kurumlarında özenle korunuyor. Bu incelemenin içine serpiştirilen görsel malzemeden oluşan örnekler bu canlı ilişkileri yansıtmaları bakımından önem taşıyor. Siyah beyaz fotoğraflar, yağlıboya ve suluboya çalışmaları, illüstrasyonlar ve diğer görsel malzeme ve belgeler okuyucunun yüzyıllar öncesinde kalan bu gizemli mekân ve kayıp zamanlarda gezintiler yapmasına böylece katkıda bulunuyor.

Şopên Swêdiyan li Stembol û Izmîrê 81730-1930

Xebata nû ya Rohat Alakom, “İstanbul ve İzmir’de İsveç İzleri (1730-1930)“ (Şopên Swêdiyan li Stembol û Izmîrê (1730-1930) di nav weşanên Avesta de derket.

Rohat Alakom

1955 yılında Kars’ın Kağızman ilçesine bağlı Kabakom köyünde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Kağızman’da gördü. 1973 yılında Kars Alpaslan Lisesi’ni bitiren Rohat Alakom, Kars ile ilk kez bu yıllarda tanıştı. 1974-1978 yılları arasında AÜ Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gördü. Daha sonra yurdışına çıktı, değişik ülkelerde kaldı, çokkültürlülüğün, insana bir zenginlik kazandırdığını bu yıllarda yaşayarak öğrendi. 1983 yılından bu yana İsveç’te yaşamaktadır. Rohat Alakom’un şimdiye kadar Kürtçe, Türkçe ve İsveççe yayımlanan 20 civarında kültür ve tarih içerikli kitabı bulunmaktadır. Bazı incelemeleri başka dillere de çevrildi. Başlıca kitapları şunlardır:
- Kürdoloji Biliminin İki Yüz Yıllık Geçmişi (Türkçe, 1987)
- Çağdaş Türk Edebiyatında Kürtler (Türkçe, 1989)
- İsveç Kaynaklarında Kürt Motifleri (Kürtçe, 1991) - Unutulmuşluğun Bir Öyküsü: Saidi Kürdi (Türkçe, 1991)
- Ziya Gökalp’in Büyük Çilesi: Kürtler (Türkçe, 1992)
- Yaşar Kemal’in Yapıtlarında Kürt Gerçeği (Türkçe, 1992)
- Kürt Folklorunda Bir Kadın Hakimiyeti (Kürtçe, 1994) - Kürdistan’da Yeni Bir Güç: Kadınlar (Kürtçe, 1995)
- Bir Kürt Diplomatının Fırtınalı Yılları: General Şerif Paşa (Türkçe, 1998)
- Eski İstanbul Kürtleri (Türkçe, 1998)
- Hoybûn Örgütü ve Ağrı Ayaklanması (Türkçe, 1998)
- Bin Yıl Boyunca İsveç-Kürt İlişkileri (İsveççe, 2000)
- Orta Anadolu Kürtleri (Türkçe, 2003)
- Kürt Aristokratları: Torınlar (Kürtçe, 2004) - ‹sveç Kürtleri (Kürtçe, 2006)
- Tarihin Aydınlığı (Kürtçe, 2008)
- Kars Kürtleri (Türkçe, 2009)
- Dünyanın En Yaşlı Adamı Zaro Ağa (Türkçe, 2009)
- Türk Edebiyatında Kürtler (Türkçe, Genişletilmiş yeni basım, 2010)
- Bir Türk Subayının Ağrı İsyanı Anıları (Türkçe, 2011)
- İsveç-Kürt Tarihinden (Kürtçe, 2014)