İslam dünyasının bugünkü durumunu ve dinamiklerini sağlıklı bir şekilde değerlendirebilmek için geçmişini hamasetten uzak, ilmî veriler çerçevesinde öğrenmek, anlamak ve kritik etmek önemlidir. Ancak ülkemizde İslam dünyasının geçmişine ilişkin ihata edici bir tasvir yapmamıza imkân verecek çalışmalar fazla değildir. Bu alanda telif edilmiş kitapların bir kısmı oldukça geniştir ve istifade edilmesi için epey mesai harcanması gerekir. Öte yandan daha çok Türk-İslam tarihiyle ilgili bazı çalışmalar mevcut olup Türklerin yaşadıkları bölgelerin dışında kalan coğrafyalar hakkında bilgi veren çalışmalar son derece azdır.
Bu çalışmada ise İslam’ın yayılışı ve modern dönem öncesi İslam dünyasının geleneksel yapısı dikkate alınarak ulusları esas alan bir tasnif yerine Müslüman coğrafyasını esas alan bir tasnif tercih edilmiştir. Böylece her bölümde bir bölgenin tarihî serüveni ele alınmıştır. Farklı bölgelere hâkim olan Selçuklular ve Osmanlılar ise müstakil olarak birer bölümde incelenmiştir. Kitabımız bir anlamda Müslüman Devletler/Toplumlar tarihini ele alan bir çalışma olarak düşünülebilir.
Elinizdeki çalışma, İlahiyat fakültelerinin müfredatı dikkate alınarak bir sömestrde 14 haftada okutulabilecek şekilde planlanmıştır. Ancak kitabın sadece İlahiyat fakülteleri öğrencilerinin değil, İslam tarihine ilgi duyan bütün okuyucuların yararlanabileceği bir çalışma olması için çaba harcanmıştır.