Nutuk, yazıldığı dönemde Cumhuriyet Halk Partisi Genel başkanı olan Mustafa Kemal Paşa`nın 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde, yerli ve yabancı basın mensuplarının da katıldığı partisinin 2. Kongresinde gerçekleştirdiği otuz altı buçuk saat süren tarihî konuşması ve onun metnidir. 1919-1927 yılları arasında Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının faaliyetlerini özetleyen konuşma, Kültür Bakanlığı Yayınevi tarafından (belgeler bölümü dışında) yaklaşık 900 sayfalık bir kitap olarak yayımlanmıştır ve Türkiye Cumhuriyeti`nin bu dönemle ilgili en temel resmi tarih kaynağı olmak niteliğindedir.

Nutuk, belgeleri sayesinde, Atatürk`ün tarihçi kimliğini de ortaya koymaktadır. Atatürk; yaşanılan olaylarla ilgili kayıtlı belgeleri toplamış ve Nutuk`u yazarken bu belgelere dayanarak icraatlarını özetlemiştir.