Marx’ın Fransa’daki sınıf mücadelelerine ilişkin üç kitabı, Fransız Üçlemesi başlığıyla tek kitapta toplandı; ciltli-sert kapak olarak…

Fransız Üçlemesi, Karl Marx’ın Fransa’daki sınıf mücadeleleriyle ilgili üç temel eserini bir araya getiriyor: Şubat 1848 Devrimi sonrasında yaşanan gelişmelerin çözümlendiği Fransa’da Sınıf Mücadeleleri 1848-1850 ile Louis Bonaparte’ın 18 Brumaire’i ve 1871 Paris Komünü deneyiminin çözümlendiği Fransa’da İç Savaş. Ayrıca, Fransa’da İç Savaş’ın birinci ve ikinci taslakları da kitapta yer alıyor.

Fransa’daki 1848 Şubat Devriminde, işçi sınıfı, siyaset sahnesine ilk kez ayrı bir sınıf olarak çıkmış, cumhuriyetin ilan edilmesini sağlamış ve bu cumhuriyetin “sosyal” bir cumhuriyet olması için mücadele etmişti. Egemen sınıfların karşılığı, işçi sınıfını erken bir ayaklanmaya zorlayarak, aynı yılın Haziran ayında bir katliam gerçekleştirmek oldu. “Burjuva cumhuriyeti”nin gerçekte “burjuva diktatörlüğü”nden başka bir şey olamayacağı görüldü. Fransa’da Sınıf Mücadeleleri’nde, işçi sınıfının kapitalist düzen ve onun siyasal kurumları hakkındaki yanılsamalarını çözümlenirken, yenilgilerden çıkarılması gereken dersler tarif ediliyor. Engels’in 1895 tarihli kapsamlı Giriş yazısına ise, Almanya’daki sosyal demokrat parti yöneticilerinin o dönemdeki dayatmaları nedeniyle istemeden çıkardığı pasajları da içeren eksiksiz hâliyle yer veriliyor.

1848 yılının Aralık ayında halkın büyük çoğunluğunun oylarıyla cumhurbaşkanlığına seçilen Louis Bonaparte, Aralık 1851’de bir hükümet darbesi gerçekleştirerek Fransa’daki İkinci Cumhuriyet dönemine son verdi. 18 Brumaire’de, sıradan ve gülünç bir maceracının kahraman rolünü oynamasını mümkün kılan koşullar çözümlenirken, burjuva cumhuriyetçilerinin ve küçük burjuva cumhuriyetçilerinin politikalarının, Louis Bonaparte’ın Aralık 1852’de kendisini imparator ilan edebilmesine nasıl yol açtığı da ortaya koyuluyor.

Louis Bonaparte 1870 yılında Prusya’ya açtığı savaşta esir düşmüş, ülkede cumhuriyet ilan edilmiş, burjuva siyasetçileri tarafından bir “ulusal savunma” hükümeti kurulmuş ve Paris, Prusyalılar tarafından kuşatma altına alınmıştı. Hızla bir “ihanet” hükümetine dönüşen ve başkentin Prusya’ya teslim edilmesi için çaba harcayan iktidara direnen halk, 18 Mart 1871’de Paris’in yönetimini kendi eline aldı. Fransa’da İç Savaş’ta, tarihteki ilk işçi sınıfı iktidarını, yani Paris Komünü’nü ortaya çıkaran koşullar, Komün’ün siyasal ve toplumsal önlemleri ve yıkılmasının nedenleri çözümleniyor.

Fransa’da İç Savaş’ın taslakları ise, eserin ortaya çıkış süreci hakkında bilgilendirici olmanın yanı sıra, Marx’ın nihai metinde özetleyerek aktardığı bazı sonuçlarla ilgili daha geniş kapsamlı değerlendirmelerini içeriyor.

Erkin Özalp’in Almancadan yaptığı özenli çeviriyle…