Felâtun Bey ile Râkım Efendi iki karakterin üzerine kurulmuştur. Felâtun Bey; mirasyedi, hoppa, Avrupalı olmaya özenen, değerlerini küçümseyen, Avrupa’yı körü körüne taklit eden, parasını Avrupalı kadınlara harcayan ve bu nedenle gülünç durumlara düşen; Râkım Efendi ise geleneklerine bağlı, batılılaşma sürecinin farkında olan ve Batı’nın olumlu yönlerini alan, çalışkan, tutumlu bir Osmanlıdır. Bu karakterler, Tanzimat’tan sonra başlayan ve batılılaşma süreciyle değişen Osmanlıdaki tipleri temsil etmektedir. Yazılarıyla halkı bilgilendirmeye odaklanan Ahmed Midhat Efendi’nin Felâtun Bey ile Râkım Efendi romanı, Osmanlıdaki değişim sürecini ve bu süreçte ortaya çıkan tiplerin, roman karakterleriyle ilk kez anlatılması açısından önemlidir.