Kadim Bir İslâm Şehri: GAZZE
Bugün Suriye denince, kaçımızın aklına Bilâdüşşâm havzasının barındırdığı derin medeniyet, ma-nevî birikim ve coğrafî güzellikler geliyor? Ya da Yemen dendiğinde, kaçımız bu harikulâde ülke-nin bağrında sakladığı ihtişamlı mazinin bize verdiği güçlü selamı işitebiliyor? Muhtemelen hiçbiri-miz. Çünkü modern dönemde Suriye, Yemen ve daha birçok belde, şuur altımıza sadece savaşlarla, acılarla, çatışmalarla, ölümlerle ve dramlarla işlendi. Oysa enkazın ötesindeki hayattı, asıl görmemiz gereken. Başka türlü, kendi coğrafyamıza yabancılaşacaktık. Öyle de oldu zaten.
İsrail’in 7 Ekim 2023’ten itibaren Gazze’de başlattığı soykırım ve önümüze düşen hazin görüntüler, hafızalarımıza aynı oyunu oynuyor bugün. Bu kadîm İslâm toprağı, bizim için artık sadece katliamla ve yıkımla özdeş hale geldi. Ancak Gazze bunlardan ibaret değil. Savaş uçaklarının bombardıman-larının arasında, mazinin dokunaklı hatıraları bize hâlâ gülümsüyor bugün Gazze’de. Karadan, ha-vadan ve denizden kuşatılan, üzerlerine ölüm yağdırılan Gazzelileri her şeye rağmen hayata tutun-maya ve istikbale dair ümitvar olmaya sevk eden şey de tam olarak bu...
İslâm coğrafyasının ve bugünkü Ortadoğu’nun en güzel parçalarından biri olan Gazze, Müslüman-ların hafızasına, Hz. Peygamber’in büyük dedesi Hâşim bin Abdulmenaf’ın kabrine ev sahipliği yapmasıyla yerleşti evvela. Öyle ki, İslâm tarihçileri bu şirin Akdeniz beldesini Gazzetu Hâşim ola-rak adlandırdılar, yani Hâşim’in Gazze’si. Sonraki dönemlerde, bölgede yaşanan her gelişme, Gaz-ze’nin kalbinde hissedildi. Ve Gazzeliler tarihe, her türlü dış baskıya, işgale ve istilaya gösterdikleri direnişle geçtiler.
Derin Tarih Aralık sayısında zihinlerde pencereler açan ve ufukları genişleten bir dosya ile okurla-rıyla buluşuyor: Gazze
“Kadim Bir İslâm Şehri: GAZZE” dosyamızda Taha Kılınç Kahire’nin kapısı olan Gazze’nin tarihî serüveninden bazı başlıkların altını çizerken Dr. Enes Demir I. Dünya Savaşı’ndaki Gazze Muharebeleri’ne odaklanıyor. Osman Atasoy Siyonizm tehlikesinin Osmanlı Meclisi’nin de gün-deminde olduğunu belirtirken Oxford Üniversitesi emekli öğretim üyesi ve Yahudi tarihçi Avi Shlaim ise İsrail’in yaptığının devlet destekli terörizm eylemi olduğu tespitinde bulundu. Ortadoğu Uzmanı Zahide Tuba Kor Gazzelilerin gündelik hayatını incelerken Prof. Dr. Mehmet Dalar “İsrail’in Gazze saldırıları uluslararası hukuk açısından ne anlama geliyor?” sorusuna cevap verdi.
“Kadim Bir İslâm Şehri: GAZZE” dosya konusu haricinde ise Prof. Dr. İsmail Kara “dinîlikle sekülerlik iç içe olur mu?” sorusuna cevap verirken Prof. Dr. M. Şükrü Hanioğlu ile Atatürk kita-bı üzerine konuştuk. Prof. Dr. İsmail Taşpınar Yahudilerin Avrupa’dan Filistin’e sürülmesinin arkasında yatan Martin Luther’in fikir ve risalelerini incelerken Tarihçi-Yazar Dursun Gürlek Yavru Mehmed ve Şehzadebaşı’ndaki çayhanesini kaleme aldı. Dr. Rıza Kurtuluş 1906 İran Meş-rutiyeti’ne Osmanlı basını gözüyle bakarken Dr. Ahmet Uçar Yahudi terör örgütlerinin Filis-tin’deki Türk düşmanlığını satırlara taşıdı. Prof. Dr. İsmail Güleç İznik Medresesi’nin ilmî cazibe-sine kapılan Acem şair Halilî’nin hayat hikayesine odaklanırken Tarihçi-Yazar H. Yıldırım Ağa-noğlu yeniden hizmete girmesinin 100. yılında Üsküp’teki Meddah Medresesi’ni kaleme aldı. Araştırmacı İbrahim Bozbeşparmak Mecelle Şârihi Küçük Ali Haydar Efendi’nin hayatını anla-tırken Tarihçi-Yazar Arif Emre Gündüz Osmanlı yıldızının parladığı son zafer olan 1897 Os-manlı-Yunan harbini satırlara taşıdı. Tarihçi Büşra Gür Türklerin Diyâr-ı Rûm’da kurdukları şehir medeniyetine odaklanırken Metin Taha Yılmaz Küba Devrimi’ne giden kanlı yolda Gerardo Mac-hado darbesini objektifine aldı. Musiki Tarihi Uzmanı Tahir Günay ile kadim Doğu’nun kadife sesi olan Ud’un tarihine kulak verirken Canan Aytaş ile Osmanlı’nın kırsalında dantel misali bir köşklü minaresi olan Sokullu Mehmed Paşa Mescidi’ni adımladık. Son olarak Öğr. Gör. Mehmet Önder Matrix filminin arkasına saklanan Armageddon anlatısına odaklandı.
Derin Tarih ek olarak bu ay, bir zamanların güzel Gazze’sini gösteren sekiz adet kartpostalı bütün okurlarına armağan ediyor.
Tarih Okuyan Şaşırmaz