Samed Behrengi bu eserinde yiğitlik ve kahramanlık temalarını işlemiştir.
Eski zaman içinde Oğuz kavminde Deli Dumrul adında yiğit mi yiğit biri vardı. Çocukken dokuz vahşi boğayı öldürdüğü ve daha başka büyük işler yaptığı için deli derlerdi ona. Şimdi de kuru bir nehir yatağına bir köprü kurmuş, tüm kervanları ve yolcuları bu köprüden geçmeye zorlamıştı. Her geçenden otuz akçe alıyordu. Kim parayı vermeyip başka bir yerden geçmek istese, adamakıllı dövüyor ve kırk akçesini de alıyordu.
Deli Dumrul, yediden yetmişe her okurun keyifle okuyacağı bir eser olma özelliğini taşımaktadır.