Rusya’da aristokrasi, sefahatinin son demlerini yaşarken aşağıdaki küçük insanların birbirinin üstüne basarak var olmaya çalıştığı bir dönemin yazarıdır Gogol. Bir Delinin Hatıra Defteri, Palto ve Burun öyküleriyle hayaletlerin dolaştığı Rusya’da aslında buz gibi bir gerçekliğe yaslanarak seslenir okuruna. Bu gerçekçi tutumu, kendinden sonraki Rusya ve dünya için de bir başlangıç noktası oluşturur. Dolayısıyla bugün bile Gogol’e uğramadan “küçük insan”ın kim olduğunu anlamak mümkün değildir. Zira Gogol’den sonra Karl Marx, Komünist Manifesto’suna şöyle başlar: “Avrupa’da bir hayalet dolaşıyor.”
Bir Delinin Hatıra Defteri, Nihal Yalaza Taluy’un titiz çevirisiyle Ketebe’de!